Geografiýa, 6 synp, Soatow A., Abdulkasimow A., Mirakmalow M., 2017

Geografiýa, 6 synp, Soatow A., Abdulkasimow A., Mirakmalow M., 2017.

Учебник по географии  для 6 класса на туркменском языке.

   Eziz okuwçylar! Siz fiziki geografiýa degişli başlangyç bilimleri 4-nji synpda „Tebigaty öwreniş“, 5-nji synpda „Fiziki gcografiýa“ dersliklerinden öwrenipdiňiz. Dersliklerdäki mälim daýanç düşünjeler we jümleler bilen tanyşsyňyz, olaryň mazmunyny bilýärsiňiz. Indi Siz „Materikleriň we okeanlaryň fiziki geografiýasy“ kursunda aşaky synplarda alan fiziki geografiýa degişli umumy bilimleriňizi has-da berkidersiňiz, şu bilimlere daýanmak bilen täze adalgalaryň, daýanç düşünjeleriň we atlaryň mazmunyny özleşdirersiňiz, pugta bilimlere eýe bolarsyňyz.




Litosfera we Ýeriň relýefi.
Litosfera (ýunança „litos“ — daş, gaty, „sfera“ — gabyk) Ýer gabygynyň we ýokary mantiýanyň bir bölegini eýeleýär. Ýer gabygy bilen ýokary mantiýanyň arasyndaky araçägi 1914-nji ýylda ýewropaly alym Mohorowiçiç kesgitläpdir. Yer gabygy gurluşyna we galyňlygyna görä iki tipe bölünýär. Yer gabygynyň kontinental tipi materiklerde ýaýran bolup, düzlüklerde 35—40 km, ýaş daglarda 55 — 70 km galyňlykda bolýar. Pamirde we Hindukuşda 60 — 70 km, Gimolaý daglarynda 80 km-e ýetýär. Kontinental ýa-da materik gabygy çökündili, granitli we bazaltly gatlaklardan düzülen.

Yer gabygynda platforma we geosinklinal çäkler tapawutlanýar. Platformalar Yer gabygynyň gaty berk bölekleri bolup, dag gat-laklanmalary, güýçli ýer titremeleri we wulkan hereketleri bolmaýar. Olara Gündogar Yewropa, Hindistan, Sibir we başga platformalar degişli. Platformalar düzlüklere gabat gelýär. Geosinklinal guşaklyklar Yer gabygynyň hereketjeň ýerleri: olara güýçli ýer titremeleri, here-ketdäki wulkanlar, dag gatlaklanyşlary mahsusdyr.

MAZMUNY.
SÖZBAŞY.
1-§. „Materikleriň we okeanlaryň fiziki geografiýasy“ kursunda nämeler öwrenilýär?.
2-§. Geografik kartalar we olaryň gömüşleri. Atlaslar, globuslar.
GEOGRAFIK GABYK.
3-§. Geografik gabygyň araçäklcri, aýratynlyklary.
4-5-§. Geografik gabygyň ösüş basgançaklary we umumy kanunalaýyklyklary.
6-§. Litosfera we Yeriň relýefi.
7-§. Materikleriň we okeanlaryň peýda bolşy we ösüşi.
8-§. Gidrosfera, onuň düzüm bölekleri.
9-10 §. Atmosfera. Yeriň klimat guşaklyklary.
11-§. Tebigy toplumlar, olaryň döwürliligi wezolaklylygy.
12-§. Ýer ýüzüň ilaty, jynslar.
OKEANLARYŇ TEBIGATY.
13-§. Dünýä okeany, onuň bölekleri.
14-§. Dünýä okeanynyň düýbüniň geologik gurluşy we relýefi.
15-§. Okean suwunyň şorlugy, temperaturasy, akymlary.
16-§. Dünýä okeanynyň atmosfera we gury ýere täsiri.
17-§. Okeanyň baýlyklary, olardan peýdalanmak we goramak.
MATERIKLERIŇ WE OKEANLARYŇ TEBIGATY AFRIKA.
18-§. Afrika materiginiň geografik ýerleşişi we öwreniliş taryhy.
19-§. Geologik gurluşy we gazylyp alynýan peýdaly zatlary. Relýefi.
20-§. Materigiň klimatynyň aýratynlyklary.
21-§. Klimat guşaklyklary.
22-§. Içerki suwlary.
23-§. Ekwatorial tokaýlar we sawannalar.
24-§. Tropiki çöller we subtropikler.
25-§. Tebigy geografik ülkeleri.
26-§. Materigiň ilaty we onuň tebigata täsiri.
27-§. Atlantik okean.
28-§. Hindiokeany.
AWSTRALIÝA WE OKEANIÝA.
29-§. Awstraliýanyň geografik ýerleşişi, öwreniliş taryhy, geologik gurluşy, gazylyp alynýan peýdaly zatlary. Relýefi.
30-§. Klimaty, içerki suwlary, tebigy zolaklary.
31-§. Materigiň ilaty we onuň tebigata täsiri.
32-§. Gaýtalamak.
33-§. Yuwaş okean.
34-§. Okeaniýa.
35-§. Okeaniýanyň klimaty, tebigy zolaklary weilaty.
ANTARKTIDA.
36-§. Geografik ýerleşişi, öwreniliş taryhy, geologik gurluşy, gazylyp alynýan peýdaly zatlary. Relýefi.
37-§. Klimaty tebigy toplumlary.
GÜNORTA AMERIKA.
38-§. Geografik ýerleşişi, öwreniliş taryhy, geologik gurluşy, gazylyp alynýan peýdaly zatlary. Relýefi.
39-§. Klimaty we içerki suwlary.
40-§. Tcbigyzolaklary,bcýiklikguşaklyklary.
41-§. Tebigy geografik ülkeleri.
42-§. Günorta Amerikanyň ilaty.
DEMIRGAZYK AMERIKA.
43-§. Geografik ýerleşişi, öwreniliş taryhy, geologik gurluşy, gazylyp alynýan peýdaly zatlary. Relýefi.
44-§. Demirgazyk Amerikanyň klimaty we içerki suwlary.
45-§. Demirgazyk Amerikanyň tebigy zolaklary we beýiklik guşaklyklary.
46-§. Demirgazyk Amerikanyň tebigy geografik ülkeleri.
47-§. Demirgazyk Amerikanyň ilaty.
48-§. Demirgazyk Buzly okean.
ÝEWRAZIÝA.
49-§. Ýewraziýanyň geografik ýerleşişi, öwreniliş taryhy.
50-§. Geologikgurluşy wegazylyp alynýan peýdaly zatlary. Relýefi.
51-§. Ýewraziýanyň klimaty.
52-§. Sowuk we aram klimat guşaklyklary.
53-§. Yssy klimat guşaklyklary.
54-§. Içerki suwlary.
55-§. Sowuk we aram klimat guşaklyklaryndaky tebigy zolaklary.
56-§. Yssy klimat guşaklyklaryndaky tebigy zolaklary.
57-§. Beýiklik guşaklyklary.
58-§. Ýewraziýanyň ilaty we syýasy kartasy.
59-§. Antropogen tebigy topliimlary.
60-§. Ýewraziýa çäginiň iri tebigy geografik ülkelere bölünişi.
61-§. Orta Ýewropa.
62-§. Gündogar Ýewropa.
63-§. Günbatar we Gündogar Sibir.
64-§. Merkezi Aziýa.
65-§. Gündogar Aziýa.
66-§. Günorta Aziýa.
67-§. AlynkyAziýa.
68-§. Jemleýji gaýtalamak.
Goşmaçalar.



Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Geografiýa, 6 synp, Soatow A., Abdulkasimow A., Mirakmalow M., 2017 - fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.

Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России.Купить эту книгу


Скачать - pdf - Яндекс.Диск.




Теги: учебник на туркменском языке :: география :: Soatow :: Abdulkasimow :: Mirakmalow :: 6 класс