Iqtisodiy bilim asoslari, 9 sinf, Sariqov E.S., Haydarov B.Q., 2014

Iqtisodiy bilim asoslari, 9 sinf, Sariqov E.S., Haydarov B.Q., 2014.

Учебник по экономике для 9 класса на узбекском языке.

Фрагмент из книги:
Tadbirkorlik bozor iqtisodiyotiga xos bo‘lgan faoliyatdir. Bozor iqtisodiyoti sharoitida odamlarning tadbirkorlik layoqati – tabiiy, kapital va mehnat omillari bilan bir qatorda ishlab chiqarishning asosiy omiliga aylanadi. Chunki, ishlab chiqarishning xuddi shu omili, qolgan uch omilni birlashtirish imkonini beradi. Tadbirkorlik jamiyat uchun kerak, chunki bu faoliyat natijasida yangi, qo‘shimcha ish joylari yaratiladi. Tadbirkorlik nafaqat iste’molchilar uchun, balki davlat uchunham zarur va foydali faoliyatdir. Davlat tadbirkorlikka keng yo‘l ochib berishi bilan aholini ishga joylash, keng iste’mol tovarlari va xizmatlar bilan ta’minlash vazifasini, ma’lum ma’noda, o‘zidan soqit qiladi. Shu bilan birga, tadbirkorlardan olinadigan soliqlar hisobiga davlat xazinasi boyiydi. Shu bois, davlat tadbirkorlikni har tomonlama qo‘llab-quvvatlaydi.




SHERIKCHILIK FIRMASI.
Ma’lumki, kattaroq miqyosdagi tadbirkorlikni tashkil qilish katta boshlang‘ich mablag‘ni talab qiladi. Buning uchun bir necha shaxslar yoki korxonalarning sherikchilikda ish ko‘rib, mol-mulklarini birlashtirishlariga to‘g‘ri keladi. Shu maqsadda sherikchilik firmalari tashkil qilinadi. Sherikchilik asosida tuzilgan firmaning tashkilotchilari uning ta’sischilari deb ataladi. Ta’sischilar firmaning boshlang‘ich kapitaliga — nizom jamg‘armasiga o‘z pul mablag‘i va mol-mulki bilan hissa qo‘shadilar. Ta’sischilar firmaning egalari hisoblanib, firmaning kundalik faoliyatida va uni boshqarishda bevosita qatnashmasliklari ham mumkin. Bunday faoliyat natijasidan olinadigan foyda ham, ko‘riladigan zarar ham ta’sischilar o‘rtasida ta’sis shartnomasida ko‘zda tutilgan, ma’lum kelishilgan qoidaga ko‘ra taqsimlanadi.

Sherikchilik asosida tuzilgan firmalar faoliyatidan ko‘rilgan zarar ta’sischilar tomonidan qanday qoplanishiga qarab turli xil nomlar bilan yuritiladi. Agar ta’sischilar ko‘rilgan zararni faqat firmani tashkil qilishda qo‘shgan hissalari hajmidagina qoplasalar, bunday firma – mas’uliyati cheklangan sherikchilik firmasi deb ataladi. “Ltd” qo‘shimchasi, inglizcha “limited” (cheklangan) so‘zining qisqartmasi bo‘lib, odatda, mas’uliyati cheklangan firma nomiga qo‘shib yuritiladi. Mas’uliyati cheklanmagan sherikchilik firmasining ta’sischilari esa ko‘rilgan zararni to‘la hajmda birgalashib qoplashadi. Hatto zarurat tug‘ilganda, o‘z shaxsiy mulklarini sotib bo‘lsada, firma zararini qoplaydilar.

MUNDARIJA.
Darslikdan foydalanish bo‘yicha umumiy ko‘rsatmalar.
I bob. Tadbirkorlik va ishlab chiqarish.
1-mavzu. Tadbirkorlik.
2-mavzu. Firma va uning turlari.
3-mavzu. Aksiyadorlar jamiyati.
4-mavzu. Firma ochish.
5-mavzu. Firma mablag‘lari va xarajatlari.
6-mavzu. Yalpi daromad, foyda va zarar.
7-mavzu. Iqtisodiy faoliyat tahlili.
8-mavzu. Firmani boshqarish — menejment.
9-mavzu. Marketing.
10-mavzu. Ishlab chiqarish va ekologiya.
I bobni takrorlash uchun savol va topshiriqlar.
II bob. Davlat va iqtisodiyot.
11-mavzu. Davlatning iqtisodiy vazifalari.
12-mavzu. Davlat budjeti.
13-mavzu. Bank tizimi.
14-mavzu. Davlatning iqtisodiyotdagi roli.
II bobni takrorlash uchun savol va topshiriqlar.
III bob. Soliq turlari.
15-mavzu. Daromad solig‘i.
16-mavzu. Mol-mulk solig‘i.
17-mavzu. Yer solig‘i.
18-mavzu. Aksiz va qo‘shilgan qiymat solig‘i.
III bobni takrorlash uchun savol va topshiriqlar.
IV bob. Iqtisodiy o‘sish.
19-mavzu. Asosiy makroiqtisodiy ko‘rsatkichlar.
20-mavzu. Iqtisodiy o‘sish va rivojlanish.
21-mavzu. O‘zbekiston Respublikasining iqtisodiy salohiyati.
IV bobni takrorlash uchun savol va topshiriqlar.
V bob. Inflatsiya va ishsizlik.
22-mavzu. Inflatsiya va uning turlari.
23-mavzu. Inflatsiya oqibatlari.
24-mavzu. Ishchi kuchi bozori va ishsizlik.
25-mavzu. Ijtimoiy himoya vositalari.
V bobni takrorlash uchun savol va topshiriqlar.
VI bob. Jahon iqtisodiyoti.
26-mavzu. Xalqaro savdo.
27-mavzu. Xalqaro iqtisodiy munosabatlar.
28-mavzu. Valuta kursi.
29-mavzu. Jahon iqtisodiyoti muammolari.
30-mavzu. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi.
VI bobni takrorlash uchun savol va topshiriqlar.
9-sinfda o‘tilganlarni takrorlash uchun test topshiriqlari.
Iqtisodiy atamalar lug‘ati.
Takrorlash uchun berilgan topshiriqlar javoblari.



Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Iqtisodiy bilim asoslari, 9 sinf, Sariqov E.S., Haydarov B.Q., 2014 - fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.

Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России.Купить эту книгу


Скачать - pdf - Яндекс.Диск.




Теги: учебник на узбекском языке :: экономика :: Sariqov :: Haydarov :: 9 класс