Ádebiyat, 7 klas, Niyetova R., Mámbetov I., Jaqsımova G., 2022

Ádebiyat, 7 klas, Niyetova R., Mámbetov I., Jaqsımova G., 2022.

Учебник по литературе для 7 класса на каракалпакском языке.

   Ádebiyat kóp jıllar dawamında úyrenilgen ádebiy miyraslardıń jıyıntıǵı. Hárqanday oqıwshı ádebiyat tariyxında ornı bar kórkem sóz iyeleri hám olardıń shıǵarmaları menen tolıq tanıs bolıwı lazım. Bunıń ushın eń dáslep ádebiyat haqqındaǵı túsiniklerge iye bolıwımız kerek. Ádebiyat xalıqtıń ruwxıy baylıǵı, onıń mádeniy rawajlanıwınıń kórinisleri. Onda kórkem sóz sheberiniń ózi jasaǵan zamanlarǵa bolǵan kózqarasları jámlenedi. Sonlıqtan, ádebiyatta ómir gózzallıǵı, ómirden tásirleniw, ruwxlanıw sóz boladı.




ULMAMBET XOJANAZAROV.
Ulmambet Xojanazarov – shayır. Ol 1938-jılı Kegeyli rayonında tuwılǵan. Shayır turmısımızdıń barlıq tarawlarına baylanıslı birqansha qosıqlar dóretken. Shayırdıń «Áwelemen-dúwelemen» (1969), «Kewil tuyǵıları» (1970), «Jıllarım meniń» (1976), «Napevı Amu», «Kewil qusım» (2010) atlı toplamları jarıqqa shıqtı. Shayır óziniń dóretiwshilik sheberligi menen birge tuwısqan xalıqlar ádebiyatı wákilleriniń birqansha shıǵarmaların qaraqalpaq tiline awdarmaladı. Ol A.S.Pushkin, Yu. Lermontov, V. Mayakovskiy, R. Babajannıń «Obi hayot», A. Tvardovskiydiń geypara shıǵarmaların qaraqalpaq tiline awdarǵan.

U. Xojanazarov «Ózbekstan Respublikasına miyneti sińgen mádeniyat xızmetkeri », «Qaraqalpaqstan xalıq shayırı» húrmetli ataqların alıwǵa miyasar boldı. Shayır óz shıǵarmalarında insanıylıq pazıyletler, tábiyat, shańaraq, jámiyet hám taǵı basqa máseleler haqqında birqansha qosıqlar dóretken.

MAZMUNÍ.
Kirisiw. Kórkem ádebiyatta sóz qúdireti.
I bólim. INSAN, TÁBIYAT, ÓZLIK.
Qaraqalpaq xalıq qosıqları.
Aytıslar.
Poeziya úlgileri: I.Yusupov «Meniń úyim», «Aralǵa», «Qara tal», «Ana», «Seksewil» qosıqları.
U.Xojanazarov «Hadallıq», «Watan», «Tuwǵan jer».
Ádebiyat teoriyasınan maǵlıwmat. Ǵázzel hám rubayı haqqında túsinik.
Omar Hayyam rubayıları.
Alisher Nawayı ǵázzelleri.
E.S.Tompson «Jabayı jorǵa» gúrrińi.
Qosımsha oqıw. K.Allambergenov «Kúshik hám bala» gúrrińi.
II bólim. KÓZLERIME SÚRME TUWǴAN TOPÍRAQ.
«Alpamıs» dástanı. Dástan haqqında túsinik hám onıń mazmunı.
«Qırq qız» dástanı.
Ádebiyat teoriyasınan maǵlıwmat. Kórkem súwretlew quralları. Metafora, metonimiya, sinekdoxa haqqında túsinik.
Poeziya úlgileri: D.Aytmuratov «Qaraqalpaqstan» qosıǵı.
Jiyenbay Izbasqanov «Tuwılǵan jer táriypi».
«Jetkere almaspan aytıp bahańdı».
Ádebiyat teoriyasınan maǵlıwmat. Qosıq qurılısınıń ólshemi. Barmaq ólshemi.
Poeziya úlgileri: R.Gamzatov «Ana tilime» qosıǵı.
Sergey Esenin «Iyt haqqında qosıq» qosıǵı.
III bólim. ÓTMISHTEN SAZALAR.
Tariyxıy tolǵawlar.
«Ormanbet biy ólgen kún» tolǵawı(úzindi).
Soppaslı Sıpıra jıraw.
Asan qayǵı.
Dospanbet jıraw.
XVII ásirdegi qaraqalpaq ádebiyatı. Múyten jıraw.
Ádebiyat teoriyasınan maǵlıwmat. Terme hám tolǵawlar haqqında túsinik.
K.Mámbetov «Túrkstan» romanınan úzindi.
P.Qadirov.
«Juldızlı túnler» romanınan úzindi.
Ádebiyat teoriyasınan maǵlıwmat. Roman haqqında túsinik.
IV bólim. JAQSÍLÍQQA TALPÍNAR KEWIL.
K.Karimov «Saqawat baǵı» draması.
Ádebiyat teoriyasınan maǵlıwmat. Drama haqqında túsinik.
S.Jumaǵulov «Qarız» gúrrińi.
Ádebiyat teoriyasınan maǵlıwmat. Satira hám yumor tuwralı túsinik.
Poeziya úlgileri: Máten Seytniyazov «Men bir jolawshıman», «Haqıyqatlıq qayda bolsa», «Ámiw menen sırlasıw».
Tólepbergen Mátmuratov «Adamgershilikke abaylı bolıń», «Jaqsılıqtıń belgisi», «Jamanlıqtıń belgisi».
Shıńǵıs Aytmatov «Aq keme».
Olmas Umarbekov «Qıyamet qarız».
QOSÍMSHA OQÍW USHÍN.
G.Dáwletova «Tumar qız».
N. V. Gogol «Taras Bulba».



Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Ádebiyat, 7 klas, Niyetova R., Mámbetov I., Jaqsımova G., 2022 - fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.

Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России.Купить эту книгу


Скачать - pdf - Яндекс.Диск.




Теги: учебник на каракалпакском языке :: литература :: Niyetova :: Mámbetov :: Jaqsımova :: 7 класс