Әдебиет, 5 сыныб, Дайыр Ә., Айткалиев Қ., Беркімбаева Ш., Қүрманбай Г., 2010

Әдебиет, 5 сыныб, Дайыр Ә., Айткалиев Қ., Беркімбаева Ш., Қүрманбай Г., 2010.

Учебник по литературе для 5 класса на казахском языке.

Қүрметті шәкірт, сенің қолыңа алып отырған бүл кітап «Әдебиет» деп аталады. Әдебиет - араб сөзі. Оның казақша мағынасын халқымыздың рухани көсемі Ахмет Байтүрсынүлы «асыл сөз» деп айтуға болады деген. Сөздің асыл болуы неден? Оны сендер мынадан аңғара аласындар. Сөзді жалаң түрінде айтқанда, айтушы сөзішд дүрыстығын, дәлдігін мақсат етеді. Сөзді асыл түрде айтқанда, кебінесе сүйіндіретін, қызық болып, көңілге үнауына күш салынады, сөздің асыл болуы оның үнауымен.




МАҚАЛ МӘТЕЛДЕР.
«Сөздің көркі - макал» деген аталы сөз бар. Мақалдың көмегімен айтайын дегеніңді ұнамды да ұтымды жеткізуге болады. Мысалы, «Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей» (Абай) деп айтылған ақыл кімге ұнамайды дейеің?! Макалды көп біліп, көп қолданатын адамдардың білімі де, ақылы да арта түседі.

Мақал-мәтелдер - ауыз әдебиетінің бір түрі. Мақал-мәтелдерде көбінесе накыл, акыл айтылады. Жаманнан сақтандырып, жақсыны үлгі етеді. Мақал-мәтелдердің мәндері, тақырыптары өр алуан: еңбек пен ерлік, жақсы мен жаман, достық пен қастық, ақыл мен өнер-білім, ынтымақ пен бірлік, Отан туралы, т. б. болып келеді. Халық өмірдегі өз бақылауларын корытындылап, түжырым жасап, үйкасты сөздермен өнеге, үлгі боларлық макалдар жасап отырған. Мақал-мәтелдер өлең сөз сияқты көркем, үйқасып түрады. Сөйлемдері өте ықшам, басы артық сөз болмайды, оның сөздерін басқа сөзбен алмастыруға келмейтін түрақты болып келеді. Мәселен, «Ақыл - жастан, асыл - тастан» деген мақалдағы сөздердің орнына басқа сөз қойып немесе қосып, не болмаса алып тастап көрсеңдер, мағынасының макал ретінде куаты да, көркі де, мәні де бүзылып, әз сипатын жоғалтатынына көздерің жетеді.

МАЗМҮНЫ.
Сәт сапар, жас достар!.
ӘДЕБИЕТ ДЕГЕН НЕ.
Қазақтың әдебиет фольклоры.
Түрмыс-еалт жырлары.
Төрт түлік мал жайындағы өлең-жырлар.
Малдыд баласын сүюі.
Шопанатаға.
Қамбаратаға.
Зеңгібабаға.
Ойсылқараға.
Шекшекатаға.
Төрт түліктің кеңесі.
Наурыз туралы өлеңдер.
Наурыз жырлары.
Наурыз жыры.
Мақал-мәтелдер.
Отан, туған жер, халық туралы.
Еңбек туралы.
Ерлік, батырлық туралы.
ЬІнтымак, бірлік, татулық туралы.
Достық, жолдастық туралы.
Оку, білім, өнер туралы.
Адамгершілік және жаксы-жаман мінез туралы.
Үнемшілдік жайында.
Отбасын, ата-ананы кадірлеу, үлкенді сыйлау.
Төрт түлік мал, кәсіп, егіншілік туралы.
Жүмбақтар.
Ертегілер.
Ер Төстік.
Аяз би.
Керкүла атты Кендебай.
Қырык өтірік.
Өтірік өлең.
Аңыз еңгімелер.
Асанқайғының жерүйыкты іздегені.
Аксақ күлан, Жошы хан.
Жиренше шешен мен Қарашаш сүлу.
Жиреншенің хан сынағына түскені.
Сүратқан хан ақымақ па, сүраған сен ақымақ па?.
Шешендік сөздер.
Тайкелтірдің төрелігі.
Байдалы бидің көңіл айтуы.
Қазыбек би мен Бүқар жырау.
Сырым мен Малайсары.
Діни әңгімелер.
Қасиетті Қүран Көрім жайында.
Адамата.
Сымайыл.
Зәмзәм.
Әдеби ертегілер.
Әбділда Тәжібаев.
Толағай.
Мысалдар.
Ахмет Байтyрсынyлы.
Өгіз бен Бака.
Егіннің бастары.
XIX ҒАСЫР ӘДЕБИЕТІ.
Махамбет Өтемісyлы.
Соғыс.
Қызғыш құс.
Ыбырай Алтынсарин.
Өзен.
Дүние қалай етсең табылады?.
Абай Қyнанбайyлы.
XIX ҒАСЫР ӘДЕБИЕТІ.
Махамбет Өтемісyлы.
Соғыс.
Қызғыш кұс.
Ыбырай Алтынсарин.
Өзен.
Дүние қалай етсең табылады?.
Абай Қyнанбайyлы.
Қыс.
Ғылым таппай мақтанба.
XIX ҒАСЫР ӘДЕБИЕТІ.
Султанмахмут Торайгыров.
Шілде.
Кейіптеу туралы.
Магжан Жумабаев.
Қыскы жолда.
Сағындым.
Балалық шақ.
Жамбыл Жабаев.
Өтеген батыр.
Сәкен Сейфуллин.
Аксак киік.
Ілияс Жансугіров.
Күй.
Мухтар Әуезов.
Ақын қонактар.
Портрет.
Сәбит Мyканов.
Лашын.
Ғабит Мyсірепов.
Жаңа достар.
Сапаргали Бегалин.
Бала Шокан.
Иса Байзақов.
Жазғы кеш.
Отырар.
Нәсіреддин Серәлиев.
Аңсау.
Жцмекен Нәжімеденов.
Сен ақылды болсаң екен.
Жаманыңды көрмесем.
Куләш Ахметова.
Қазағым менің.
ӘЛЕМ ӘДЕБИЕТІ.
Даниэл Дефо.
Робинзон Крузо.
А. С. Пушкин.
Балыкшы мен балык.
Шыңгыс Айтматов.
Ерте келген тырналар.
Тест сұрақтары.



Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Әдебиет, 5 сыныб, Дайыр Ә., Айткалиев Қ., Беркімбаева Ш., Қүрманбай Г., 2010 - fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.

Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России.Купить эту книгу


Скачать - pdf - Яндекс.Диск.




Теги: учебник на казахском языке :: литература :: Дайыр :: Айткалиев :: Беркімбаева :: Қүрманбай :: 5 класс