Jáhán tariyxi, 8 klas, Farmonov R., 2019

Jáhán tariyxi, 8 klas, Farmonov R., 2019.

Учебник по истории для 8 класса на каракалпакском языке.

   Sizler VII klasta Orta ásirler tariyxin úyrendiniz. Orta ásirlerde de adamlar awil xojaligina tayangan ekonomika hám jámiyette qáliplesken dástúrler tiykarinda turmis keshiriwin dawam ettirdi. Sol sebepli adamzat tariyxiniň bul dáwiri agrar civilizaciya yamasa dástúriy jámiyet dep ataladi. Bul jámiyette adamlar qatlam-larga bólinip jasaydi hám áyyemnen saqlamp kiyatirgan dástúriy úrp-ádetler, diniy túsinikler usi civilizaciyanin xarakterli tárepleri bolip esaplanadi. Agrar civilizaciya adamzat tariyxmda neolit dáwirinen baslamp, XVIII ásirdiň 60-jillarindagi sanaat revolyuciyasi hám onin tiykarinda jana jámiyet qálipleskenshe dawam etti.




EVROPADA REFORMACIYA.
Reformaciyanıń baslanıwı aldında Evropa jámiyeti. Orta ásirlerde din Batıs Evropa jámiyeti turmısında kúshli tásirge iye edi. Biraq, dáwir aqırına kelip, adamlar arasında bar diniy tártiplerden narazılıq kúsheydi. Endi shirkew tártipleri kóplegen evropalılardı qanaatlandırmay qoydı. Shirkew máresimleri latın tilinde ótkerilip, bul til ápiwayı adamlar ushın túsiniksiz edi. Sonday-aq, olar xristianlardıń muqáddes kitabı — Injildi de túsinbeytuǵın edi. Kún keshiriw awır bolıp qalǵan Jańa dáwir baslarında diyqanlar hám qalalı kámbaǵallar qıyınshılıq penen islep tapqan hám de shańaraǵın baǵıwǵa zora jetetuǵın pullarınıń bir bólimin shirkew hám ruwxaniylerge beriwdi qálemeytuǵın edi. Ruwxaniylardıń qımbat bahalı kiyimleri hám taǵınshaqları, shirkewdi bezewde qollanılǵan háykel hám de súwretlerdiń pulınıń qádirin biletuǵın únemli isbilermenlerdiń ashıwın shıǵaratuǵın edi. Ruwxaniyler toplaǵan júdá úlken baylıqlarınıń bir bólimin indulgenciyalar — gúnaların ápiw etkenligi haqqında Rim papasınıń arnawlı jarlıǵın satıwdan túsken pullar quraytuǵın edi. Pullı adamlar, hátte, ele islep úlgermegen gúnaları ushın da indulgenciyalar satıp alatuǵın edi. Papa hám kardinallar hár túrli hiyle hám qılwalar menen Evropa mámleketleriniń ishki islerine aralastuǵın, bunnan bolsa húkimdarlar da narazı edi.

Reformaciyanıń baslanıwı. Jámiyettegi ulıwma nazarılıq sharayatında Batıs Evropada xristianlıq shirkewin reformalaw ushın háreket baslanıp, bul process Reformaciya (reforma) dep ataldı. Jańa dáwir baslarında pıtırańqı knyazliklerden ibarat bolǵan Germaniyanıń ishki islerinde sheshiwshi rolge katolik shirkewi dawagerlik etetuǵın edi. Germaniyada júdá úlken jerler, hátte pútkil baslı qalalar da katolik shirkewine qaraslı edi. Indulgenciya satıwshı ruwxanıyler hám shirkew salıqların jıynawshılar pútkil Germaniya boylap gezip júretuǵın edi.

MAZMUNÍ.
Kirisiw. Jańa dáwirdiń baslanıwı.
I BAP. EVROPADA JAŃA DÁWIRDIŃ QÁLIPLESIWI.
1-tema: Ullı geografiyalıq ashılıwlar hám olardıń tariyxıy áhmiyeti.
2-tema: Jańa dáwir baslarında batıs evropa mámleketlerinde industrial jámiyettiń qáliplesiwi.
3-tema: Evropada Reformaciya.
4-tema: Batıs Evropada jańa dáwir mádeniyatınıń qáliplesiwi.
II BAP. XVI — XVIII ÁSIRLERDE EVROPA HÁM AMERIKA MÁMLEKETLERI.
5-tema: Angliyada korol hákimiyatınıń kúsheyiwi. XVII ásirdegi Angliya burjuaziyalıq revolyuciyası.
6-tema: XVI — XVIII ásirlerde xalıqaralıq qatnasıqlar.
7-tema: Franciyada absolyut monarxiya. Ullı Francuz burjuaziyalıq revolyuciyası.
8-tema: Ullı Francuz burjuaziyalıq revolyuciyasınıń tamamlanıwı hám tariyxıy áhmiyeti.
9-tema: XVI – XVIII ásirlerde Germaniya imperiyası.
10-tema: XVI — XVIII ásirlerde Rossiya imperiyası.
11-tema: XVIII ásirde Arqa Amerika. Amerika Qurama Shtatlarınıń dúziliwi.
12-tema: Aǵartıwshılıq (Bilimlendiriw) ásiri.
III BAP. XVI — XVIII ÁSIRLERDE AZIYA HÁM AFRIKA MÁMLEKETLERI.
13-tema: XVI — XVIII ásirlerde Aziya mámleketleri rawajlanıwınıń tiykarǵı ózgeshelikleri.
14-tema: XVI — XVIII ásirlerde Qıtay.
15-tema: XVI — XVIII ásirlerde Hindstan.
16-tema: XVI — XVIII ásirlerde Yaponiya hám Koreya.
17-tema: XVI — XVIII ásirlerde Osmaniyler imperiyası.
18-tema: XVI — XVIII ásirlerde Iran.
19-tema: XVI — XVIII ásirlerde Afrika mámleketleri.
IV BAP. 1800 — 1870-JÍLLARÍ EVROPA HÁM AMERIKA MÁMLEKETLERI.
20-tema: 1800 — 1870-jılları Ullı Britaniya.
21-tema: 1800 — 1870-jılları Franciya.
22-tema: 1800 — 1870-jılları Germaniya hám Italiya.
23-tema: 1800 — 1870-jılları Rossiya.
24-tema: 1800 — 1870-jılları Amerika Qurama Shtatları.
25-tema: Latın Amerikası xalıqlarınıń milliy azatlıq gúresi.
V BAP. 1800 — 1870-JÍLLARÍ AZIYA HÁM AFRIKA MÁMLEKETLERI.
26-tema: 1800 — 1870-jılları Hindstan.
27-tema: 1800—1870-jılları Qıtay.
28-tema: 1800—1870-jılları Yaponiya.
29-tema: 1800 — 1870-jılları Koreya.
30-tema: 1800 — 1870-jılları Osmaniyler imperiyası.
31-tema: 1800 — 1870-jılları Iran hám Awǵanstan.
32-tema: 1800 — 1870-jılları Afrika xalıqları.
Juwmaq.



Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Jáhán tariyxi, 8 klas, Farmonov R., 2019 - fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.

Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России.Купить эту книгу


Скачать - pdf - Яндекс.Диск.




Теги: учебник на каракалпакском языке :: история :: Farmonov :: 8 класс