учебник на каракалпакском языке

Mámleket hám huqiq tiykarlari, 11 klas, Ismatova N., Karimova O., 2018.

Учебник по праву для 11 класса на каракалпакском языке.

   Qolimzdagi sabaqliq tómengi klasslarda algan bilimleriňizdi dawam ettiredi hám toliqtiradi, huqiqiy bilimlerimzdi keňeytedi. Mádeniyatqa iye boliw bolsa óziňizdiň qolmizda.
Nizamlardi bilmegen adam búgingi kúnde óz huqiq hám minnetlemelerin bilmeydi. Ol turmista qandayda bir qiyin jagdayga túsip qalganda, jagdaydan qalay shigip ketiwdi, mashqalani qalay sheshiwdi bilmey, qorgawsiz bolip qaliwi múmkin. Bir damshpan «Eň jaqsi erkinlik — bul mzamlarga gárezli boliw», degen eken. Sebebi, nížam ústemligi mámlekette tmishliq-turaqliliq, erkinlik hám demokratiyaliq principler húkim súriwiniň kepili bolip tabiladi.
Bul tarawdagi bilimleriňizdi bekkemlewde, hám joqari ádepikramliliq qádiriyatlar menen birge huqiqiy mádeniyatqa iye boliwda sizlerge tabislar tileymiz.

Biologiya, 11 klas, Ǵafurov A., Abdukarimov A., Talipova J., Eshanqulov O., 2018.

Учебник по биологии для 11 класса на каракалпакском языке.

   Bul sabaqlıq orta bilim beriwshi mekteplerde mámleketlik bilimlendiriw standartları talapları tiykarında tayarlanǵan. Sabaqlıqtıń mazmunı 10-klasta oqıtılǵan biologiya oqıw pániniń logikalıq dawamı bolıp, 11-klasta tirishiliktiń biogeocenotikalıq hám biosfera dárejesindegi ulıwma biologiyalıq nızamlar, organikalıq dúnya filogenezin úyreniwge arnalǵan. Temanıń mazmunın dıqqat penen oqıp shıǵıp, onda paydalanılǵan shártli belgiler tiykarında berilgen tapsırmalardı tolıq orınlawıńız, endigide insan sıpatında rawajlanıw, ilimiy dúnya qarastı keńeytiriw hám ekologiyalıq oy-óriske iye bolıwıńızǵa imkan beredi.
Ǵárezsiz Ózbekstannıń kámillikke umtılıwshı perzenti sıpatında pánniń negizin tereń ózlestirip, keleshekte biologiyadan iyelegen kompetenciyalarıńızǵa tiykarlanǵan halda kásip tańlap, ǵárezsiz ómirde óz ornıńızdı taba alıwıńızǵa isenemiz.

Ózbekistan tariyxı, 10 klas, Rajabov Q., Zamonov A., 2017.

Учебник по истории для 10 класса на каракалпакском языке.

   Tariyx xalıqqa sabaq hám bilim beredi. Tariyxtı úyrenbey turıp, keleshekti bilip bolmaydı. Hárbir insan, hárbir xalıq óz ótmishin hám keshirmelerin ata-babaları tárepinen jaratılǵan tariyxıy kitaplardı dıqqatlılıq penen oqıw, úyreniw arqalı bilip aladı. Tariyx insan aqıl-oyı hám oylawınıń sonday bir ájayıp hám káramatlı jemisi bolıp, onıń ruwxıy qúdireti hám járdemi menen biz barlıq ótmish zamanlardıń adamlarına sırlas, muńlas bolamız, ótken ásirler dizbegin pútkil keshirmeleri, gúresleri, qarama-qarsılılıqları menen kóz aldımızda sáwlelendiremiz. Insan tariyxtan tálim-tárbiya aladı, tariyx úlken sabaq beredi. Tariyx sabaqlarınan ózine tiyisli juwmaq shıǵara almaǵan, ótken kúnin jaqsı bilmegen millettiń keleshegi ózózinen belgili.

Ruwxıylıq Tiykarları, 10-11 klas, Qoshqorov V., Mahmudov O., Zamonov Z., 2017.

Учебник по основам духовности для 10-11 класса на каракалпакском языке.

   Dúnyada hárbir nárseniń ózegi, mánisi boladı. Adamzattšń mánisin onıń jaratıwshańlıǵı, bekkem kúshi, dini, basqalarǵa qalıs járdemge keliwi, basına táshwish túskende barıp xabar alıwı, quwanıshına sherik bolıwı, mehir-múriwbeti, bir sóz benen aytqanda, gózzal ruwxıy álemi quraydı.
Usı sabaqlıqta oqıwshı-jaslardıń qálbinde milliy oy-pikir hám salamat dúnya-qaras tiykarların sińdiriw, olardı ruwxıy basqınshılıqqa qarsı bekkem tura alatuǵšn, erk-šqrarš kúshli pidayı, watansúygish insanlar etip tárbiyalaw maqsetinde ruwxıylıqtıń túp mánisine kirip barıwǵa háreket etildi. Hárbir temanıń basında aktivlestiriw ushın soraw hám tapsırmalar berilgen. Ayırım waqıya hám mısallar siz jáne teńleslerińizdiń ómirinen keltirilgen. Bular siziń tómen klaslarda alǵan bilimlerińizdi yadqa alıwda ózine tán imtixan wazıypasın óteydi.
Áziz oqıwshı! Avtorlar Sizge «Ruwxıylıq tiykarları» pánin puqta hám tereń ózlestiriwde tabıslar tileydi.

Jáhán tariyxı, 10 klas, Ergashev Sh., Xodjayev B., Abdullayev J., 2017.

Учебник по истории для 10 класса на каракалпакском языке.

   Isaniyat tarixında Birinshi Jáhán urısınıń juwmaǵı – 1918-jıldan baslanıp, házirgi kúńge shekemgi dáwiri «Еń jańa tariyx» dep ataladı. «Еń jańa tariyx» insan jámiyeti rawajlanıwında industrial sivilizaciyadan postindustrial sivilizaciyaga ótiw dáwiri sıpatında qaraladı. Еń jańa dáwir tariyxında salıstırmalı ǵárezsiz bolǵan úsh basqıshtı ajıratıp kórsetiw múmkin.

Dúnya dinleri tariyxí, 10 klas, Islomov Z., Rahimjonov D., Najmiddinov J., 2017.

Учебник по истории для 10 класса на каракалпакском языке.

   Din ázelden adamlardı hámiyshe jaqsılıqqa, tuwrı islerge shaqırǵan. Oraylıq Aziya xalıqları sıyınıp kelgen islam dini joqarı insanıy pazıyletlerdiń qáliplesiwine xızmet etken. Din insaniyattıń ruwxıy dúnyası menen tıǵız baylanıslı bolıp, onıń sociallıq turmısında bárháma onıń menen birge bolıp kelgen.
Dindi úyreniw bul insannıń ruwxıy dúnyasın úyreniw bolıp tabıladı. Diniy derekler ózinde insaniyat tariyxında bolıp ótken ibratlı waqıyalardı jámlegen bolıp, olar adamlardı ádep-ikramlılıqqa tárbiyalawda áhmiyetli orın tutadı. Bul bolsa insannıń ómir soqpaqlarında adaspawı, jaqsı-jaman, aq-qaranı ańlap jetiwi hám de aqıllılıq penen ómir súriwi ushın tiykarǵı qural bolıp xızmet etedi. Nátiyjede insannıń turmıs tárzi jaqsılanıp, jámiyet te rawajlanadı.

Milliy g’a’rezsizlik ideyasi’ ha’m ma’nawiyat tiykarlari, 9 klas, Musurmanova O., 2015.

Учебник по обществознанию для 9 класса на каракалпакском языке.

   Uluwma worta bilim beriw mekteplerinin’ 9-klaslari’ ushi’n arnalg’an usi’ sabaqli’q O’zbekistan Respublikasi’ Prezidenti Islam Karimovti’n’ «Joqari’ ma’nawiyat – jen’ilmes ku’sh», «O’zbekistan g’a’rezsizlikke yerisiw bosag’asi’nda» kitaplari’ tiykari’nda qayta islengen. Wonda milliy g’a’rezsizlik ideyasi’ ha’m ma’nawiyat tiykarlari’n quraytug’i’n negizgi bilim ha’m tu’sinikler zamanago’y metodikali’q usi’llar ha’m talaplar tiykari’nda bayan yetilgen.

Ximiya, 9 klas, Asqarov I.R., Ǵopirov K.G., Toxtabaev N.X., 2019.

Учебник по химии для 9 класса на каракалпакском языке.

   Adamlardıń áyyemnen ximiyalıq elementler hám qubılıslar menen tanıs bolǵanlıǵı tariyxtan belgili. Ximiyanıń dáslepki rawajlanıw dáwirlerindegi pikirler, kóz qaraslar, izertlewlerdiń rawajlanıwında kóplegen shet el ilimpazları menen bir qatarda ózbekstanlı ilimpazlardıń da orınlı úlesleri bar.
Ózbekstan aymaǵında jasaǵan xalıqlar ámeliy islerinde kán qazıw, temir eritiw, shoyın islep shıǵarıw, shiyshe tayarlaw, sopol buyımlar ın islew jumıslar ı, ximiyalıq elementlerden paydalanıp tayarlanǵan bezew buyımları, qaǵazlar, jazıwlar, átirlik buyımları ushın kerekli sınap hám onıń birikpeleri, efir mayları, súrme, ósimliklerden tayarlanǵan dári-darmaqlardıń keń qollanǵanlıǵı haqqında maǵlıwmatlar bar. Aǵash qabıǵı hám kenepten 751-jılı Samarqandta qaǵaz islep shıǵarıw jolǵa qoyılǵan.