литература

Shohruh va Gavharshod, Tarixiy roman, Qodirov Р., 2021.

Книги по художественной литературе на узбекском языке.

   Temuriylar sulolasini yuksaltirishda Sohibqironning sadoqatli o‘g‘li Shohruh Mirzo qanday fidoyilik va donolik bilan faoliyat ko‘rsatgani ushbu romanning markaziy mavzularidandir. Ulkan saltanatni parchalanib ketish xatarlaridan saqlab qolishda Shohruh Mirzoga suyukli umr yo‘ldoshi Gavharshod begim va buyuk olim o‘g‘li Ulug‘bek Mirzo yaqindan yordam berganliklari romanda aniq tarixiy faktlar asosida tasvirlanadi. Dramatik voqealarga boy bu asarda ulug‘ shoir Alisher Navoiy va uning do‘sti Husayn Boyqaroning yoshlik davrlariga va tarixda yorqin iz qoldirgan oliyjanob ishlariga ham alohida o‘rin beriladi.
Asaming ilk varianti “Ona lochin vidosi” nomi bilan chop etilgan va kitobxonlar tomonidan yaxshi kutib olingan edi. Romanning ushbu to‘ldirilgan nashrida Xoqoni Said nomini olgan Shohruh Mirzo, uning buyuk o‘g‘li Ulug‘bek va donishmand umr yo‘ldoshi Gavharshod begim ibratli bir oila sifatida Sohibqiron yaratgan ulug‘ saltanatni qirq yildan ortiq adolat bilan boshqarib, temuriylar sulolasining rivojiga ulkan hissa qo‘shganliklari muhtaram kitobxonlarda yorqin taassurot qoldiradi, degan umiddamiz.

Тоғлар ҳам қарийди, Ҳикоялар, Ахтамқули, 2011.

Книги по художественной литературе на узбекском языке.

   Ахтамқулининг «Тоғлар ҳам қарийди» номли мазкур ҳикоялар тўпламида мағрурликни тоғлардан ўрганган инсонларнинг ибратли ҳаёти ўз ифодасини топган. Она юртга меҳр, элга бўлган чексиз садоқат, аждодларнинг аччиқ ўтмиши, боболарнинг олис йўллардаги сафари давомида қалблардан қалбларга кўчиб боради. Юксак чўққиларнинг сеҳрли олами ўқувчини борлиқнинг беғубор дунёсига ошно этади.

Nodir hikoyatlar, Avfiy M., 2011.

Книги по художественной литературе на узбекском языке.

   Muhammad Avfiy XII asrning oxiri XIII asr boshlarida yashagan buxorolik mashhur adib va tazkiranavisdir. Uning «Lubobul-albob» («Idrok xulosalari») asari ilk tazkiralardan. Avfiy qalamiga mansub «Javomiui-hikoyot» tarixiy va folklor materiallariga asoslanib yozilgan bo‘lib, uning o‘sha davr ijtimoiy illadarini fosh qiluvchi va yuksak insoniy fazilat'arni madh etuvchi xislatlarini ko'pgina vevropa va Sharq tadqiqotchdari ta'kidlaganiar. Mazkur to‘plamga kir an hikoyatiar «Javomiul-hikoyot»dan tanlab olindi.

Инсон қалби, Унинг эзгулик ва ёвузликка бўлган лаёқати, Фромм Э., 2016.

Книги по художественной литературе на узбекском языке.

   XX асрнинг йирик мутафаккирларидан бири бўлган немис файласуфи, психоаналитиги Эрих Фроммнинг ушбу тўпламдан жой олган икки рисоласида инсондаги ахлоқий тушунчалар, яширин имкониятлар, у танлаётган йўл, эркинлик ва мутелик, сирасини айтганда, инсон калбидаги кураш, шунингдек, онг, онгости (шуур) чуқур илмий-фалсафий таҳлил этилади. 1951 хамда 1964-1968 йилларда битилган мазкур рисолалар жузъий қисқартирилишлар билан берилмокда.
Тўплам кенг китобхонлар оммасига мўлжалланган.

O‘nta negr bolasi, Roman, Kristi A., 2020.

Книги по художественной литературе на узбекском языке.

   Agata Kristi nomini alohida tanishtirishga hojat yo‘q. Adabiyot ahli tomonidan haqli ravishda detektiv janrming yetakchilaridan biri sifatida tan olingan. Uning mazkur asarida ham kitobxon sirli va qiziqarli olamga sayohat qilishi muqarrar. Muallifning o‘zi aynan shu asarini eng yaxshisi deya e’tirof etgani ham bejiz emas.
Ushbu asarda bir-biriga hech qanday aloqador bolmagan o‘nta odam xilvat oroldagi uyga keladi. Sirli taklifnoma bilan ulami bu yerga kim chaqirdi? Yaxshi detektiv ixlosmandlarining yuragi darrov shuv etib ketadigan manzara. Dunyodan ajrab qolgan bo'm-bo'sh orol, ko'p xonali, zimiston yo'lakli katta sirli uy va Zanjilar orolining sohibi taklifiga koYa uyga kelgan o'nta mutlaqo notanish, bir-biriga o'shamagan o'nta odam. Bu yerda ulami qulay shart-sharoitlar, mazali taom va shinam yotoqxonalar kutib turibdi. Lekin havas qilgudek mehmondo'stlik tez orada sarobga aylanib, mehmonlar savdoyi qotil qurgan tuzoqqa tushib qolgani malum boladi. Ular orolning toshloq zaminiga qadam qctygan zahoti tuzoq yopilgan. Oroldan qochishning iloji yo‘q. Barchani shubha-gumon chulg‘ab olgan. Chehralarda ajal soyasi. QoYquv va dahshat. Faqatgina bolalar sanoq she’ri va mitti negr bolalari tugashi bilan bu dahshatli oyinga ham xotima yasaladi. Biroq nega?
Ularni birin-ketin eng g‘ayrioddiy yo'llar bilan oldirish kimga kerak? Nima uchun sodir bo'layotgan voqealarning bari quvnoq bolalar she'ri bilan chambarchas bogliq? Nahotki bu jumboqning yechimi topilmasa, nahotki hammasi o'limga mahkum bolsa? Lekin nima uchun? Ular rostdan ham aybdormi?

Dunyo bolalari, Hikoyalar, Muxtor A., 2021.

Книги по художественной литературе на узбекском языке.

   Aziz kitobxon do'stim! Siz bugunning baxtli farzandi, baxtiyor avlodisiz! Orzularingiz yolida qanchalik muammo va tosiqlar bo'lmasin, ulardan mardona hatlab o‘tmog‘ingiz uchun shunchalik ko‘p umid, shunchalik ko‘p imkoniyat va sizga bildirilgan ishonch bor.
Butun dunyo bolalari, ya'ni tengdoshlaringiz hayoti sizni hech qiziqtirganmi? Ular bilan imkoniyatlaringiz qay darajada bir-biriga yaqin? Orzularingiz-chi?
Asqad Muxtor «Dunyo bolaiari» nomi bilan mazkur kitobga jamlagan hikoyalar, ishonch bilan aytamizki, sizning dunyoga, umuman, hayotga bo'lgan munosabatingizni 0‘zgartirib yuboradi. Qahramonlarning ayanchli taqdirlari, yaxshi yashashga bo'lgan umidi, shu murgakyoshida hamgardaniga olgan ulkan masuliyat hissi ularga nisbatan mehringiz va muhabbatingizni oshiradi.

Yevgeniy Onegin, She’riy roman, Pushkin A.S., 2021.

Книги по художественной литературе на узбекском языке.

   Adibning «Yevgeniy Onegin» asari rus adabiyotidagi birinchi she’riy romandir. Pushkin bu asami yaratishda buyuk ingliz shoiri Bayronntng «Don Juan» she’riy romanidan ta’sirlanib yaratgan.
«Yevgeniy Onegin» romanining bosh qahramoni kelishgan, aqlli, o‘ziga yarasha o'qimishli, farosatli yigit. Lekin u o‘z axloqini kibor jamiyat talabiga moslashtirishga majbur bo‘lgani uchun hammaga, hatto, o’ziga ham begona. Munofiqlik va yolg‘onni axloq darajasiga ko'targani uchun ham oliy tabaqa vakillari i/rtasidagi munosabatlarda samimiylik yo‘q. Samimiylik bo‘hnagan joyda muhabbatga ham o‘rin yo‘q. Shu bois qizning cng munosib umr yo'ldoshi bo‘lishi mumkmljgini yaxshi bilgani hoida Yevgeniy Tatyananing sevgisini rad etadi. U o‘zining qizga loyiq emasligini sezadi.
Onegin yengiltak ham, xotinboz ham emas. Lekin kiborlar ko'ziga shunday ko‘rinish, ular orasida shuhrat orttirish uchun ayollami yo‘ldan ozdirishga intiladi. Yevgeniy janjalkash, qonxo‘r odamemas, amtno kiborlarda duelga chiqishdan qo‘rqdi degan fikr uyg‘otmaslik uchun, o‘zi istamagani holda sodda shoir yigit Lenskiyni otib oUdiradi. Romanda kuchi, g'ayrati, aqlini sarflashi mumkin bo‘lgan ezgu mo‘ljalning yo‘qligi tufayli qiynalayotgan yigit iztiroblari aks etgan.

Sohil bo‘ylab chopayotgan Olapar, Qissa, Aytmatov C., 2019.

Книги по художественной литературе на узбекском языке.

   Atoqli adib Chingiz Aytmatovning «Sohil yoqalab chopayotgan Olapar» qissasining mazmuni juda teran va serqirra. Asar уег yuzining hamma tarafini suv qoplab olgan, hali biror parcha quruqlik bo‘lmagan zamonlar to‘g‘risidagi rivoyatdan boshlanadi.
Qissada shimolda yashovchi nivxlaming bir necha avlodi taqdiri haqida gap boradi. Nivxlar bir qayiqda cheksiz ummonda dahshatli zulmat qo‘ynida qolib ketishadi va hayotmamot olishuvi boshlanadi. Hurmatli o‘quvchi, bu olishuv nima bilan tugashini asami o‘qib bilib olasiz.
Asarning ushbu nashrida (kitobxonlarining talab va iltimoslarini hisobga olzan holda) ruscha so ‘zlar, voki baynalmilal iumlalar imkoni boricha o'zbekchalashtirildi; asar tarjimasiga qo ‘shimcha iqtiboslar va izohlar kiritildi va hozirgi о ‘zbek adabiv tili qoidalari asosida qayta tahrirlandi.